Persatuan Batak Islam: Een Brug van Identiteit en Da'wah

Midden in de maalstroom van het koloniale beleid van Nederland, dat de strategie van verdeel-en-heers (Devide et Impera) toepaste, ontstond een uniek verhaal uit het land van de Batak. De praktijk van wantrouwen en onderlinge beschuldigingen tussen de verschillende stammen werd in die tijd een gangbaar beeld. Verder verspreidden de Nederlanders systematisch propaganda in binnen- en buitenland die beweerde dat de Batak-stam in zijn geheel christelijk was.

Deze hardnekkige propaganda had een significante impact op de algemene perceptie. Er ontstond een onjuiste algemene aanname dat iedereen met een Batak-achternaam automatisch christelijk was. Als gevolg hiervan aarzelden veel Bataks die zich tot de islam bekeerden om hun volledige achternaam te vermelden. Indien deze al werd opgeschreven, gebeurde dat vaak slechts in initialen of afgekorte vormen.

Dit fenomeen werd weerspiegeld in een populaire uitdrukking onder de Batak-moslims uit die tijd, zoals in de regio Asahan, die bekend stond om de uitspraak: "De bijl splijt het hout, het wordt Maleis". Een voorbeeld hiervan is dat iemand die voorheen Malanton Simbolon heette, zijn naam veranderde in Marhalim S., en zo waren er vele vergelijkbare naamswijzigingen. Dit werd gedaan als reactie op het stigma en de aanname die aan de Batak-identiteit als christelijk kleefde.

Echter, achter dit fenomeen van het verbergen van de achternaam school een verrassend feit. Statistieken toonden aan dat het aantal Bataks dat zich tot de islam bekeerde aanzienlijk was. Het besef van het aantal medemoslims van de Batak-etniciteit vormde de achtergrond voor de oprichting van een organisatie die een belangrijke rol zou spelen in het herstellen van de identiteit en het versterken van de da'wah (islamitische verkondiging) onder de Batak-gemeenschap.

Deze organisatie was de Persatuan Batak Islam (P.B.I.). Haar oprichting markeerde een belangrijk moment voor de Batak-moslims die zich lange tijd geïsoleerd hadden gevoeld door het stigma en de koloniale propaganda. Via de P.B.I. durfden de leden die voorheen slechts initialen van hun achternaam vermeldden, eindelijk hun werkelijke achternaam te verklaren.

De oprichting van de P.B.I. diende ook als een platform om de banden van broederschap tussen de Batak-moslims te versterken. Tijdens een bijeenkomst van Batak-islamitische families in 1962 vond een ontroerend en hartelijk moment plaats. Velen van hen vroegen elkaar met een schertsende toon, waarbij ze hun verbazing uitten dat ze elkaar al die tijd voor andersgelovig hadden gehouden, terwijl ze in werkelijkheid dezelfde islamitische overtuiging deelden.

Meer dan alleen een platform voor onderlinge ontmoetingen speelde de Persatuan Batak Islam ook een cruciale rol in het versterken van het begrip en de overtuiging van de islam onder haar leden. De intensieve da'wah die door de P.B.I. werd uitgevoerd, slaagde erin het geloof te verstevigen van de Batak-moslims die voorheen misschien alleen de islam waren gevolgd vanwege hun omgeving of huwelijk.

Met de oprichting van deze organisatie werd de islamitische leer gestructureerder en diepgaander bestudeerd door de Batak-gemeenschap die zich tot de islam had bekeerd. De P.B.I. werd een brug die de Batak-etnische identiteit verbond met de islamitische geloofsovertuiging, waardoor het gevoel van schaamte of twijfel om beide identiteiten volledig te erkennen verdween.

De geschiedenis van de oprichting van de Persatuan Batak Islam is een verhaal van de strijd om identiteit te midden van politieke druk en propaganda. Het is een verhaal over hoe het besef van religieuze broederschap en etnische gemeenschap een beweging kon voortbrengen die niet alleen de Batak-moslimgemeenschap versterkte, maar ook hun culturele identiteit behield.

De P.B.I. werd een symbool van verzet tegen pogingen tot verdeeldheid en verdraaiing van de geschiedenis. Deze organisatie bewees dat etnische identiteit en religieuze overtuiging hand in hand kunnen gaan en elkaar kunnen versterken. Dit verhaal leert ons de waardevolle les van het belang van eenheid, identiteitsbewustzijn en de rol van da'wah in het versterken van het geloof van een gemeenschap.

Door de Persatuan Batak Islam werd het negatieve stigma tegen Batak-moslims geleidelijk aan afgebroken. De leden van deze organisatie verklaarden met trots dat ze Bataks waren die de islam aanhingen, zonder de noodzaak om hun achternaam te verbergen. De P.B.I. slaagde erin een gevoel van zelfvertrouwen en trots te vestigen in het zijn van een Batak-moslim.

Dit verhaal herinnert ons ook aan het gevaar van propaganda en het belang van een nauwkeurig historisch begrip. De koloniale pogingen om de natie te verdelen door middel van religieuze en etnische kwesties moeten een waardevolle les zijn, zodat soortgelijke gebeurtenissen zich niet herhalen.

De Persatuan Batak Islam heeft een gouden bladzijde geschreven in de geschiedenis van de ontwikkeling van de islam in Indonesië, met name onder de Batak-gemeenschap. Deze organisatie was niet alleen een platform voor de Batak-moslims, maar ook een significante kracht voor da'wah, die verlichting bracht en het geloof van haar leden versterkte.

De geest van eenheid en het identiteitsbewustzijn waar de oprichters van de P.B.I. voor streden, verdienen het om te worden voortgezet en doorgegeven aan toekomstige generaties. Dit verhaal is een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van de islam in Indonesië, dat laat zien hoe religie en cultuur kunnen samenwerken in het opbouwen van een sterke gemeenschap met een duidelijke identiteit.

Door de geschiedenis van de oprichting van de Persatuan Batak Islam te begrijpen, kunnen we lessen trekken over het belang van solidariteit, het behoud van identiteit en de rol van organisaties in het strijden voor de rechten en de waardigheid van een gemeenschap. De P.B.I. is een duidelijk bewijs dat te midden van moeilijkheden en druk eenheid en geloof een krachtige kracht kunnen zijn.

Dit verhaal inspireert ook over hoe een organisatie een platform kan zijn voor wederzijdse versterking, het delen van ervaringen en het gezamenlijk opbouwen van een beter religieus begrip. De P.B.I. is een thuis geworden voor Batak-moslims om in hun geloof te groeien en zich te ontwikkelen zonder hun etnische identiteit te verliezen.

De reis van de Persatuan Batak Islam is een weerspiegeling van de geest van strijd en veerkracht van een gemeenschap in het licht van historische uitdagingen. Deze organisatie is erin geslaagd om de identiteit die door propaganda gefragmenteerd was, opnieuw te verbinden en een sterke en zelfredzame Batak-moslimgemeenschap op te bouwen.

Het succesverhaal van de P.B.I. dient ook als voorbeeld voor andere religieuze en etnische organisaties over hoe bruggen van begrip te bouwen, de eenheid te versterken en de identiteit te behouden te midden van diversiteit. De geest die de Persatuan Batak Islam uitdraagt, verdient het om te worden gekoesterd in de opbouw van een Indonesië dat rijk is aan diversiteit (Bhinneka Tunggal Ika).